കാര്ഗില് യുദ്ധത്തിന്റെ 25-ാം വാര്ഷികം, യുദ്ധവിജയം യഥാര്ത്ഥത്തില് അതില് പോരാടിയ ഓരോ ധീരജവാന്മാരെ ഓര്ക്കുന്നതിനുള്ള ദിനം കൂടിയാണ്. യുദ്ധം നേടിത്തന്ന വിജയത്തിനുമപ്പുറം, അതില് പോരാടി വീര മൃത്യുവരിച്ച, ഇരു രാജ്യങ്ങള്ക്ക് വേണ്ടി ജീവന് ബലിയര്പ്പിച്ച ജവാന്മാരെ സ്മരിക്കുകയും ആദരിക്കുകയും ചെയ്യേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്. യുദ്ധത്തിന്റെ 25 വര്ഷങ്ങള്ക്കിപ്പുറവും, അത് ധീരതയുടെയും അര്പ്പണബോധത്തിന്റെയും ഉജ്ജ്വലമായ ഓര്മ്മപ്പെടുത്തലുകളായി വര്ത്തിക്കുന്നു. കാര്ഗില് യുദ്ധ സേനാനികളുടെ വീര്യം ഭാവിതലമുറകള്ക്ക് പ്രചോദനത്തിന്റെ ഉറവിടമാണ്, അവരുടെ കഥകള് സാഹിത്യത്തിലും സിനിമയിലും പൊതു വ്യവഹാരങ്ങളിലും വരെ ഇന്ന് ആഘോഷിക്കപ്പെടുന്നു.
യുദ്ധം തുടങ്ങുന്നു…
1999 മെയ് മാസത്തില് പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ട കാര്ഗില് യുദ്ധം വെറുമൊരു സൈനിക ഏറ്റുമുട്ടലായിരുന്നില്ല; പ്രാദേശിക ചലനാത്മകതയെയും ദേശീയ വികാരങ്ങളെയും സ്വാധീനിക്കുന്ന ദക്ഷിണേഷ്യയുടെ ആധുനിക ചരിത്രത്തിലെ മായാത്ത ഒരു അധ്യായമായിരുന്നു അത്. കാര്ഗില് സംഘര്ഷം അഥവാ കാര്ഗില് യുദ്ധം നടന്നത് ജമ്മു കശ്മീരിന്റെ വടക്കേ അറ്റത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന കാര്ഗില് എന്ന ഉയര്ന്ന പ്രദേശത്താണ്. നിയന്ത്രണരേഖയില് (എല്ഒസി) തന്ത്രപ്രധാന സ്ഥാനങ്ങള് കൈവശപ്പെടുത്തി പാകിസ്ഥാന് സേനയും തീവ്രവാദികളും ഇന്ത്യന് പ്രദേശത്തേക്ക് നുഴഞ്ഞുകയറിയതോടെയാണ് സംഘര്ഷം ആരംഭിച്ചത്. ഈ നുഴഞ്ഞുകയറ്റം പ്രദേശത്തെ സ്ഥിതിഗതികള് മാറ്റാന് പാകിസ്ഥാന് നടത്തിയ വിശാലമായ തന്ത്രത്തിന്റെ ഭാഗമായിരുന്നു, എന്നാല് ഈ നീക്കം ഇരു രാജ്യങ്ങള്ക്കും കാര്യമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങള് ഉണ്ടാക്കി.
വീര്യത്തിന്റെയും തന്ത്രത്തിന്റെയും പരീക്ഷണശാല
1999 മെയ് മുതല് ജൂലൈ വരെ 60 ദിവസം നീണ്ടുനിന്ന യുദ്ധം, കടുത്ത വെല്ലുവിളി നിറഞ്ഞ ഭൂപ്രദേശങ്ങളിലൊന്നില് ഇന്ത്യയും പാകിസ്ഥാനും തീവ്രമായ സൈനിക പോരാട്ടത്തില് ഏര്പ്പെട്ടു. ഇന്ത്യന് സായുധ സേനയ്ക്ക് ഭയാനകമായ പ്രതിബന്ധങ്ങള് നേരിടേണ്ടി വന്ന ദിനങ്ങള്. 16,000 അടിയില് കൂടുതല് ഉയരത്തില് ഓക്സിജന്റെ അളവ് കുറയുന്നതും താപനില ക്രമാതീതമായി താഴുന്നതും പ്രതിസന്ധികളുടെയും പ്രയാസങ്ങളുടെയും തീവ്രത വര്ധിപ്പിച്ചു. എന്നിട്ടും, അവരുടെ ധീരതയും തന്ത്രപരമായ വൈദഗ്ധ്യവും മനോവീര്യവും യുദ്ധത്തിന്റെ വേലിയേറ്റങ്ങളിലും ഇന്ത്യയ്ക്ക് തുണയേകി.
ടൈഗര് ഹില് തിരിച്ചുപിടിച്ചതുപോലുള്ള പ്രധാന യുദ്ധങ്ങള് ഇന്ത്യന് സൈനിക വീര്യത്തിന്റെ പ്രതീകങ്ങളായി മാറി. കാര്ഗിലിലെ കഠിനമായ ഭൂപ്രദേശത്ത് ഇന്ത്യന് സൈന്യം നടത്തിയ വിജയകരമായ പ്രവര്ത്തനങ്ങള് അവരുടെ പ്രവര്ത്തന മികവിന്റെ മാത്രമല്ല, അവരുടെ വഴങ്ങാത്ത മനോഭാവത്തിന്റെയും കൂടി തെളിവായിരുന്നു. അസാധാരണമായ വീര്യത്തിന്റെയും ത്യാഗത്തിന്റെയും ഓര്മപ്പെടുത്തലുകളായി കാര്ഗില് സംഘര്ഷ ദിനങ്ങള് അടയാളപ്പെടുത്തി. ഒപ്പം നിരവധി സൈനികരുടെ രക്തം രാജ്യത്തിന്റെ ചരിത്രരേഖകളില് പതിയപ്പെട്ടു.
നയതന്ത്രവും ആഗോളവുമായ അളവുകള്
കാര്ഗില് യുദ്ധം വെറും യുദ്ധഭൂമിയില് മാത്രം അരങ്ങേറിയതല്ല. അതിന് കാര്യമായ നയതന്ത്രപരവും അന്തര്ദേശീയവുമായ മാനങ്ങളുമുണ്ട്. സംഘര്ഷം ആഗോളശ്രദ്ധ ആകര്ഷിച്ചു. ഇന്ത്യയും പാകിസ്ഥാനും പ്രതിസന്ധിയിലേക്ക് നീങ്ങുന്നത് അന്താരാഷ്ട്ര സമൂഹം സൂക്ഷ്മമായി വീക്ഷിച്ചു. യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ്, മറ്റ് വന്ശക്തികള്ക്കൊപ്പം, സംയമനം പാലിക്കാന് ആവശ്യപ്പെടുകയും ശത്രുത വര്ദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിന് പ്രേരിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. യുദ്ധം മേഖലയുടെ തന്ത്രപരമായ പ്രാധാന്യം ഉയര്ത്തിക്കാട്ടുകയും അത്തരം സംഘര്ഷങ്ങള് പരിഹരിക്കുന്നതില് അന്താരാഷ്ട്ര നയതന്ത്രത്തിന്റെ ആവശ്യകത അടിവരയിടുകയും ചെയ്തു.
കാര്ഗില് യുദ്ധം ഇരു രാജ്യങ്ങളിലും മായാത്ത നോവിന്റെ കൂടി മുദ്ര പതിപ്പിച്ചു. ഇന്ത്യയെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ഇത് ദേശീയ അഭിമാനത്തിന്റെ നിമിഷവും സായുധ സേനയുടെ ത്യാഗത്തിന്റെ ഓര്മ്മപ്പെടുത്തലുമായിരുന്നു. ഈ സംഘര്ഷം സൈനിക തന്ത്രങ്ങളിലും പ്രതിരോധ നയങ്ങളിലും കാര്യമായ മാറ്റങ്ങള് വരുത്തി. ഇന്ത്യന് ഗവണ്മെന്റ് അതിന്റെ സുരക്ഷാ ഉപകരണങ്ങളുടെ സമഗ്രമായ അവലോകനം നടത്തി, അത് പ്രതിരോധശേഷി ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിന് ലക്ഷ്യമിട്ടുള്ള പരിഷ്കാരങ്ങളിലേക്ക് നയിച്ചു.
പാകിസ്ഥാനെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം, യുദ്ധം അതിന്റെ സൈനിക തന്ത്രത്തിനും അയല്രാജ്യങ്ങളുമായുള്ള ബന്ധത്തിനും പ്രത്യാഘാതങ്ങള് ഉണ്ടാക്കുന്ന ഒരു ശാന്തമായ അനുഭവമായിരുന്നു. അന്താരാഷ്ട്ര സമൂഹത്തിന്റെ പ്രതികരണവും മേഖലയില് നിന്ന് പാകിസ്ഥാന് സേനയുടെ പിന്വാങ്ങലും ദക്ഷിണേഷ്യയിലെ ജിയോപൊളിറ്റിക്കല് സംഘര്ഷങ്ങളുടെ സങ്കീര്ണ്ണ സ്വഭാവത്തിന് അടിവരയിടുന്നുണ്ട്.
കാര്ഗില് യുദ്ധത്തില് നിന്ന് പഠിച്ച പാഠങ്ങള് സംഭാഷണത്തിന്റെയും നയതന്ത്രത്തിന്റെയും പ്രാധാന്യവും ശക്തമായ സംഘര്ഷ പരിഹാര സംവിധാനങ്ങളുടെ ആവശ്യകതയും ഊന്നിപ്പറയുന്നു. ഈ 25-ാം വാര്ഷികം ആഘോഷിക്കുമ്പോള്, ഭൂതകാലത്തെ ബഹുമാനിക്കുക മാത്രമല്ല, കൂടുതല് സമാധാനപൂര്ണമായ ഒരു ഭാവിക്കായി ദൃഢനിശ്ചയത്തോടെ കാത്തിരിക്കുകയും ചെയ്യേണ്ടത് നിര്ണായകമാണ്. കാര്ഗില് യുദ്ധം, സങ്കീര്ണ്ണമായ ഭൗമരാഷ്ട്രീയ ഭൂപ്രകൃതിയില് ഐക്യത്തിനായുള്ള ശാശ്വതമായ അന്വേഷണത്തെക്കുറിച്ചും നമ്മെ ഓര്മ്മിപ്പിക്കുന്നു.
കാര്ഗിലിന്റെ 25 വര്ഷങ്ങള്ക്കിപ്പുറവും ദുര്ഘടമായ ഭൂപ്രദേശത്ത് സൂര്യന് അസ്തമിക്കുമ്പോള്, അത് ധീരത, ത്യാഗം, പോരാടിയവരുടെ അജയ്യമായ ചൈതന്യം എന്നിവയുടെ പ്രതിധ്വനികള് വഹിച്ച് ഇന്നും നീണ്ട നിഴലുകളായി അവശേഷിക്കുന്നുണ്ട്. യഥാര്ത്ഥത്തില് ഓരോ യുദ്ധവും അത് വിജയമാണെങ്കിലും, പരാജയമാണെങ്കിലും നല്കുന്നത് നഷ്ടപെടുത്തലുകളുടെ വലിയ നിരാശകൂടിയാണ്, യുദ്ധ വിജയങ്ങളല്ല, യുദ്ധമില്ലായ്മയില് ഉടലെടുക്കുന്ന സമാധാനമാണ് യഥാര്ത്ഥ വിജയമെന്ന് മനുഷ്യര് ഓര്മിക്കട്ടെ…
REPORTER: NASRIN HAMSSA